အခြန္ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု

အခြန္ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု

ျမန္မာျပည္ႀကီးမွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္မည္ဟု ဆိုသည္။ ႀကိဳးစားေနၾကသည္။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဆိုလွ်င္ ျပည္သူေတြကလည္း အခြန္ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ယဥ္ပါးဖို႔ လိုပါလိမ့္မည္။

ေမာင္လူေပ ေခတၱေနထိုင္ရာ အေမရိကားသည္လည္း ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုပင္။ အခုဆိုလွ်င္ အခြန္ရာသီေရာက္ၿပီ။ အေမရိကန္ေတြအခြန္ေဆာင္ၿပီးဖို႔ လံုးပမ္းေနၾကၿပီ။ အေမရိကန္တြင္ အလုပ္လုပ္သူမွန္သမွ် အခြန္ေၾကညာဖို႔လည္း ဥပေဒအရ လိုအပ္ပါသည္။

အေမရိကန္တြင္ အစိုးရသံုးရပ္ရွိ၏။ ဗဟိုအစိုးရ၊ ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ ဌာေနအစိုးရ ဟူ၏။ ဤအစိုးရသံုးရပ္လံုး၏ အသံုးစားရိတ္မ်ားမွာ အခြန္ဝင္ေငြမ်ားမွ ရရွိၾကရသည္။

ျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားက ဝင္ေငြခြန္မ်ားႏွင့္ ရပ္တည္သည္။ ေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား သူ႔အခ်ိဳးၾက ထည့္ၾကရသည္။ မ်ားမ်ားဝင္ မ်ားမ်ားေပး။ ဝင္ေငြနည္းသူဟု သတ္မွတ္ခံရသူမ်ားကေတာ့ မေပးရသည့္အျပင္ ျပန္ေတာင္ရေသး၏။

အလုပ္ဝင္သည္ႏွင့္ ဝင္ေငြခြန္အတြက္ ေဖါင္ျဖည့္ရ၏။ ဘယ္လိုေပးခ်င္သလဲ။ ကိုယ့္သေဘာ။ ဝင္ေငြခြန္အျဖတ္မခံလည္း ရသည္။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္ကုန္၍ ဝင္ေငြခြန္ေၾကညာ(tax claim)ၿပီဆိုလွ်င္ေတာ့ ၾကသင့္သမွ် ေပးေပေရာ့။ မ်ားမ်ားေဆာင္ထားလွ်င္ ျပန္ရသည္။ နည္းနည္းေဆာင္ထားလွ်င္ ေပးရမည္။

အခြန္ေၾကညာဖို႔ မလုပ္တတ္လွ်င္ အခြန္တြက္သူထံေျပးေပေတာ့။ သူကိုဉာဏ္ပူေဇာ္ခ ကန္ေတာ့ရမည္။ သားသမီး ဘယ္ႏွစ္ေယာက္၊ အသက္ ၁၈ႏွစ္ေအာက္၊ ေက်ာင္းသား၊ ကားအခြန္၊ ကားေႂကြးအတိုးေငြ၊အိမ္ေႂကြး အတိုးေငြ၊ အလႉေငြ၊ လုပ္ငန္းသံုးေငြ စသည္ျဖင့္ အခြန္ေဆာင္လွ်င္ ႏႈတ္လို႔ရသည္မ်ားကို သူက ပိုနားလည္သည္မို႔ သူႏွင့္တြက္ၾကသည္က မ်ားပါသည္။ ပ်မ္းမွ်ဝင္ေငြရွိသူမ်ားကား စုစုေပါင္း ၃၅%ေလာက္ေတာ့ ဝင္ေငြခြန္အေနျဖင့္ ေဆာင္ၾကရသည္။ ပိုရပိုေပးစနစ္မို႔ ႏႈန္းထားမ်ားကလည္း တပံုတပင္။

အနည္းငယ္မွ် အေသးစိတ္ရွင္းျပရလွ်င္...

ဗဟိုအစိုးရ ဝင္ေငြခြန္ ပ်မ္းမွ် ၁၇%

ျပည္နယ္ႏွင့္ဌာေနအစိုးရ ဝင္ေငြခြန္ ပ်မ္းမွ် ၁၀%

ကုန္သြယ္ခြန္(ေရာင္းခြန္) ပ်မ္းမွ် ၉.၇%

လူမႈဖူလံုေရးႏွင့္က်န္းမာေရးအာမခံ ပ်မ္းမွ် ၇.၆၅%

အိမ္ျခံေျမအခြန္ ပ်မ္းမွ် ၂.၅%

စက္သံုးဆီအခြန္ ပ်မ္းမွ် ၀.၅%

ဗဟိုႏွင့္ျပည္နယ္အစိုးရ ေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ား၏ ဝင္ေငြခြန္အား မွ်ခံျခင္း ပ်မ္းမွ် ၂.၅%

အျခားအခြန္မ်ား ပ်မ္းမွ် ၆%

စသည္ျဖင့္ ေပးၾကရေလေသာေၾကာင့္ ၃၅%မွ ၄၀%ၾကား ေပးေဆာင္ရျခင္းပင္။ ဝင္ေငြမ်ားသူမ်ားကား ပ်မ္းမွ် ၅၃%ထိ ေပးေဆာင္ၾကရသည္။

ဌာေနအစိုးရဟုေခၚေသာ ၿမိဳ႕နယ္အစိုးရမ်ားကေတာ့ သူတို႔ၿမိဳ႕နယ္မ်ား၏ ေရာင္းဝယ္ခြန္၊ ေျမခြန္၊ အိမ္ခြန္ မ်ားႏွင့္ ရပ္တည္ၾကသည္။ ေရာင္းခြန္ကလည္းမနည္းလွ။ ေမာင္လူေပတို႔ၿမိဳ႕ေတြဆိုလွ်င္ အထက္ကေျပာခဲသလို ၁၀% နည္းပါး(၉.၇၅%)။တစ္ရာဖိုးဝယ္လွ်င္ တစ္ဆယ္အခြန္ႏွင့္ေပါင္းကာ တစ္ရာ့တစ္ဆယ္ေပးၾကရ၏။ အိမ္ျခံေျမအခြန္ကလည္း ျပည္နယ္က တန္ဖိုး၏ တစ္ရာႏႈန္း သတ္မွတ္သည္ဆိုေသာ္လည္း ဟိုေပါင္းဒီေပါင္းႏွင့္ ၁.၃ % ေလာက္ ေပးၾကရေသးသည္။ ငါးသိန္းေလာက္တန္ေသာအိမ္ကို ဝယ္ထားပါက ႏွစ္စဥ္ အိမ္ျခံေျမအခြန္အျဖစ္ ေျခာက္ေထာင္ေက်ာ္ ခုႏွစ္ေထာင္နည္းပါး ေပးၾကရပါသည္။ စားစရာမရွိေသာ္လည္း ေလွ်ာ္စရာရွိရမည္ ဆိုသည့္အတိုင္း အခြန္ရာသီေရာက္သည္ႏွင့္ ေပးစရာအေႂကြးေတြကို အျပတ္ရွင္းဖို႔ လံုးပမ္းၾကရမည္မွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ ျပည္သူျပည္သားမ်ား၏ တာဝန္တရပ္ေပါ့။

ထိုထိုအခြန္မ်ားမေပးပဲ ေရွာင္တိမ္းေနလွ်င္ေတာ့ အခ်ိန္ၾကလွ်င္ အခြန္ဌာနက အေႂကြးေတာင္းမည္။ အတိုးႏွင့္တြက္ကာ ေဆာင္ခိုင္းလိမ့္မည္။မေပးပါက ပိုင္သမွ်သိမ္းမည္။ လူပါဖမ္းမည္။ ဥပေဒခ်ိဳးေဖါက္သူကား တသက္လံုး လူၫြန္႔တုန္းမည္သာ။

ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကားတြင္ေနသူ သာမန္လူတေယာက္အေနျဖင့္ တစ္ရာဝင္ေသာ္လည္း က်န္ေငြမွာ ၆၅ က်ပ္ေလာက္သာ ရွိေတာ့၏။ ဝင္ေငြခြန္မ်ားအျပင္ အစိုးရေထာက္ပ့ံေၾကးစုေငြ၊ က်န္းမာေရးအာမခံ၊ အလုပ္အာမခံ၊ ဟိုျဖတ္ဒီျဖတ္ေတြကလည္း ရွိေသးေလေတာ့ ဒီေလာက္ပဲက်န္လွ်င္ ကံေကာင္းပါပဲ။ ဤပံုတြင္ၾကည့္ပါ။ w2 ဟုေခၚၾကသည့္ အခြန္တြက္ရန္ အလုပ္မွေပးသည့္ စာရြက္တခုကို နမူနာတင္ျပပါသည္။ ဤ w2 ပိုင္ရွင္ကိုခရက္ဒစ္ေပးပါသည္။

(ပံုေလးက W2 လို႔ေခၚတယ္။ အလုပ္ကေန ဝင္ေငြအခြန္တြက္ဖို႔ ႏွစ္ကုန္ရင္ ေပးတယ္။ ဒီ W2 ပိုင္ရွင္က တႏွစ္လံုးအတြက္ဝင္ေငြ ကိုးေသာင္းေျခာက္ေထာင္ေက်ာ္ရွိေပမဲ့ ဗဟိုအစိုးရကို တစ္ေသာင္းကိုးရာေက်ာ္၊ ျပည္နယ္အစိုးရကို ႏွစ္ေထာင့္ရွစ္ရာေက်ာ္၊ လူမႈဖူလံုေရးပင္စင္ေၾကး ငါးေထာင့္ကိုးရာေက်ာ္၊ က်န္းမာေရးအာမခံ တစ္ေထာင့္ေလးရာနီးပါး၊ အလုပ္လက္မဲ့အာမခံေငြ ရွစ္ရာ့ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္၊ အလုပ္သမားသမဂၢလစဥ္ေၾကး တစ္ေထာင့္တရာေက်ာ္၊ သက္ျပည့္ပင္စင္စုေငြ ႏွစ္ေထာင့္ငါးရာ စသည္နဲ႔ ေပးထားရတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာလည္း ဒီလိုပဲ အလုပ္ထဲကေန လစဥ္ျဖတ္သြားမယ္ဆိုရင္ မသိမသာနဲ႔ အခြန္ေပးၿပီးသားမို႔ ႏွစ္ကုန္မွ စုေပးရတာထက္ေတာ့ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ လစာမ်ားသူကိုသာ ေကာက္တာျဖစ္လို႔ လစာနည္းသူမ်ား စိတ္ပူရန္မလိုပါ။ အိမ္ေထာင္ရွိရင္ ကေလးရွိရင္ မွီခိုသူေတြကို သတ္မွတ္ႏႈန္းနဲ႔ႏႈတ္ၿပီးမွ အခြန္ေပးရပါတယ္။)

ေစ်းဝယ္လွ်င္ အခြန္ေပးရေသာ္လည္း စားေသာက္ကုန္ၾကမ္းမ်ားအတြက္ေတာ့ အခြန္မေကာက္ပါ။ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး အသင့္စားကုန္မ်ားကေတာ့ အခြန္ေပးရသည္။

ထိုထိုအခြန္မ်ားကား မ်ားလွသည္ဟု မဆိုသာလွ။ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားက အခြန္ႏႈန္းပိုေသာေၾကာင့္ သာမန္လူပင္လွ်င္ ေငြတစ္ရာတြင္ ကိုယ့္အတြက္ တဝက္က်န္လွ ကံေကာင္းဟု ဆိုၾကပါ၏။

အခြန္ေငြႏွင့္ တိုင္းျပည္ရပ္တည္ရသည္။ ဝန္ထမ္းလစာေပးသည္။ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္သည္။ ျပည္သူမ်ား၏ အဓိက တာဝန္ကားအခြန္ေပးေရး အခြန္မေရွာင္ေရး ျဖစ္ပါသည္။

သင့္တင့္ေသာႏႈန္းျဖင့္ အခြန္ေကာက္ပါက ေပးၾကပါ မေျပးၾကပါႏွင့္ဟု ျမန္မာျပည္သူျပည္သားအမ်ားအား တိုက္တြန္းရင္း ႏႈတ္ဆက္လိုက္ပါ၏။

ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ႕ၾကပါေစ။

ခ်စ္တဲ့

ေမာင္လူေပ