ေအာင္ဘာေလ

ေအာင္ဘာေလ

" ကိုယ္တို႔လက္မွတ္ျပလို႔ တစ္သိန္းရတဲ့ေန႔မွာ

သံဃာေတာ္ အပါးငါးရာ ဆြမ္းေလာင္းမယ္တခါ

မရွိႏြမ္းပါးေသာ လူေတြကိုဖိတ္ကာ စားၾကပါ ေသာက္ၾကပါ ထင္သေလာက္ပ လႉမွာ၊ ပထနာျပဳလို႔ သာဓုသာဓု ..."

ငယ္ငယ္က ၾကားဖူးတဲ့ ေအာင္ဘာေလထီအေၾကာင္း ေခတ္ေဟာင္းေတးေလးတပုဒ္ကိုအမွတ္ရတယ္။ အဲဒီေခတ္ကေတာ့ တစ္သိန္းဆုက အႀကီးဆံုး။ ေရႊတစ္က်ပ္သားႏွစ္ရာေက်ာ္ေခတ္က ေငြတစ္သိန္းဆိုေတာ့လည္း သိန္းထီမ်ားေပါက္ခဲ့ရင္ဆိုၿပီး လူေတြက ေတြးၾကတာမဆန္း။

ေအာင္ဘာေလထီတဲ့။ ေရႊမန္းသဘင္က ေအာင္ပါေစ၊ ထီက ေအာင္ဘာေလ။ေအာင္အတိတ္ ေအာင္နမိတ္ေပါ့။ အတိတ္တို႔နမိတ္တို႔ကို အလြန္ယံုၾကည္ၾကတဲ့လူမ်ိဳးေတြ။

အဲဒီေခတ္ကေန ေမာင္လူေပတို႔ လူပ်ိဳေပါက္ေခတ္အထိ သိန္းထီဟာ ေခတ္စားပန္းပန္လွ်က္ပါပဲ။ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ေစ်းႀကီးေရွ႕ ကုန္သည္ႀကီးလမ္းက 'ဝိုင္ခ်င္တီးထီဆိုင္' ဆိုတာ ၿမိဳ႕မ်က္ႏွာဖုံးထီဆိုင္ႀကီးေပါ့။ ထီထြက္ရန္ ( ) ရက္သာ လိုပါေတာ့သည္လို႔ ဆိုင္းပုဒ္တတ္လိုက္တာနဲ႔ ထီေတြ ဝိုင္းထိုးၾကတာ လက္မလယ္။ အတိတ္ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တဲ့ဆႏၵေလးေရးၿပီး စိတ္ကူးယဥ္ၾကေပါ့။

ေဗဒင္ေဟာစာတန္းေလးဖတ္၊ ဘယ္ေန႔သားသမီးက ဘယ္နံပါတ္ေတြပါေအာင္ထိုးဆိုတာမွတ္၊ ထီဆိုင္ေရာက္ရင္ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ဘာအစ ဘာအဆံုးေလး ေရြးရတာကလည္း အရသာတစ္မ်ိဳး။

အဲဒီေခတ္က ထီဆိုင္ေတြ မွိုလိုမေပါက္ေသး။ ေနာက္ေတာ့ 'ကံတိုး'ထီဆိုင္ ေပၚလာတယ္။ သူလည္းအေတာ္ေရာင္းရတဲ့ထီဆိုင္ႀကီးေပါ့။ ( ေမာင္လူေပရဲ႕ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ေတာင္ ထီဆိုင္မွာထိုင္တဲ့ ပိုင္ရွင္သမီးေလးကိုေတြ႕ခ်င္လို႔ ထီသြားသြားထိုးရင္း ဖူးစာဆံုခဲ့တာ။ ခုေတာ့ သမီးေလးေတြနဲ႔ သာယာေနၾကတယ္။ ထီဖူးစာေပါ့ေလ။)

ခုေခတ္လို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြက ထီလုပ္ငန္းကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထားတာမ်ိဳး၊ ထီလက္ေပြ႕သည္၊ ထီလွည္း စတာေတြလည္း မရွိေသး။

" ႏွစ္က်ပ္ဖိုးနဲ႔ သိန္းထီထိုး၊ ေတာ္ၾကာ သူမ်ားဦးသြားမွာစိုး အို... အက်ိဳးနည္းရေသး..."

ျမန္မာ့အသံ ႐ုပ္ရွင္ေတးဂ႑ကလည္း ကိုေက်ာ္ဟိန္းအသံေလးေလးႀကီးနဲ႔ ဒီသီခ်င္းက မၾကာခဏ လႊင့္တတ္ေသးရဲ႕။

အမ်ားစုဆင္းရဲၾကတဲ့ႏိုင္ငံမို႔ ထီလုပ္ငန္းအလုပ္ျဖစ္တာမဆန္း။ မစားရက္မေသာက္ရက္နဲ႔စုထားတဲ့ေငြေလးႏွစ္က်ပ္နဲ႔ထီထိုးၿပီး စိတ္ကူးယဥ္ရတဲ့အရသာကလည္း ဘာနဲ႔မွမလဲႏိုင္။

ထီလက္မွတ္ကလည္း တစ္ေစာင္ႏွစ္က်ပ္ထက္ပိုမေရာင္းၾကပါ။ ရွစ္ဆယ္ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းေလာက္မွာမွ ထီဖြင့္ခါနီးရင္ တစ္ေစာင္ ႏွစ္က်ပ္တစ္မတ္နဲ႔ေရာင္းလာၾကတာ။

ထီဆိုင္ေတြက ေစ်းတင္ေရာင္းခ်င္လို႔ေတာ့မဟုတ္။ ထီလက္မွတ္ဝယ္ခြင့္ရွိသူေတြက ထုတ္ၿပီး အျမတ္နဲ႔ျပန္ေရာင္းတာကို ဝယ္ေရာင္းၾကရတဲ့ထီဆိုင္ေလးေတြလည္း တေျဖးေျဖးမ်ားလာတယ္။

ထီထိုးတဲ့သူအမ်ားစုက ဆင္းရဲသားလူတန္းစားဆိုေပမဲ့ လူေပါင္းစံုအလႊာစံု ရဟန္းသီလရွင္ပါမက်န္ ထိုးၾကတာၾကည့္ရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕စီးပြားေရးအေျခအေနကို မွန္းႏိုင္တယ္။

ထီထြက္ၿပီဆိုရင္ ထီေပါက္စဥ္ဝယ္ႏိုင္သူကဝယ္။ မဝယ္ႏိုင္သူက ကိုယ္ထိုးထားတဲ့ဆိုင္ေရွ႕ေျပးၿပီး ကံထူးရွင္စာရင္းေၾကညာခ်က္မွာ ကိုယ္ပါမပါ သြားၾကည့္ရတာလည္း ရင္ခုန္စရာ။

ခုေခတ္ေတာ့ အားလံုးတိုးတက္တဲ့ေခတ္မွာ ထီလက္မွတ္ခေတြလည္း ႏွစ္က်ပ္ကေန ငါးရာျဖစ္ခဲ့ၿပီ။ ထီဆုႀကီးကလည္း တစ္သိန္းဆုဘဝကေန သိန္းတစ္ေသာင္းဆု ဘဝေျပာင္းခဲ့ၿပီ။

ထီဖြင့္ရက္မွာ လူေတြစိတ္ကူးယဥ္ၾကတာကေတာ့ အရင္အတိုင္း။ ထီထိုးရင္း ဖုန္းနံပါတ္ေပးခဲ့ေလေတာ့ လဆန္းတစ္ရက္ေန႔မ်ား ဖုန္းလာရင္ ထီဆိုင္ကဖုန္းေခၚေလသလားလို႔ ရင္ခုန္ရတာလည္းအေမာ။

လက္ထက္ေတာ္ကေလးလို႔ ေခၚၾကတဲ့ သီေပါဘုရင္ေခတ္မွာေတာ့ စုဖုရားလတ္က အသံုးၾကမ္းတာမို႔ ဘုရင့္ဘ႑ာေတြ အေတာ္ေလွ်ာ့လာလို႔ ထီေတြဖြင့္ေပးၿပီး ဝင္ေငြေတာ္ရွာခဲ့ရသတဲ့။ ျပည္သူျပည္သားအမ်ားစုႀကီးလည္း မြဲပါေရာတဲ့။

ေမာင္လူေပတို႔ ေခတၱေနထိုင္တဲ့ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္မွာလည္း ထီမ်ိဳးစံု ရွိသဗ်။ ျမန္မာထီလို ထီဆိုင္ႀကီးေတြေတာ့မရွိ။ ကုန္စုံဆိုင္ေတြ၊ ဓါတ္ဆီဆိုင္ေတြမွာထိုးႏိုင္တယ္။ ထီေပါက္စဥ္လည္းမေရာင္း။ ထီတိုက္ဖို႔ စက္ကေလးပဲရွိတယ္။ ဝယ္ထားတဲ့ထီလက္မွတ္က ဘားကုတ္ကို စကင္ဖတ္လိုက္ရင္ အေျဖသိမယ္။ ' ဝမ္းနည္းပါတယ္။ သင္ ထီမေပါက္ပါ' စာတန္းေလးေပၚလာရင္ေတာ့ ထိုးသမွ် ပလံုေပါ့ေလ။ အားေနသူမ်ားကေတာ့ အြန္လိုင္းတက္ၿပီး ထီေပါက္စဥ္တက္ဖတ္၊ ထီတိုက္ရင္း ရင္ခုန္ခြင့္ရၾကမွာေပါ့။

ျပည္နယ္အစိုးရက ထီေရာင္းရေငြကို အစိုးရေက်ာင္းေတြအတြက္ျပန္သံုးတယ္။

ထီက တစ္ပတ္ကိုႏွစ္ႀကိမ္ဖြင့္တယ္။ ေပါက္သူမရွိရင္ ေနာက္အပတ္မွာ ဆုေငြထပ္ေပါင္းလို႔တိုးသြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း တခ်ိဳ႕က ဆုေငြမ်ားလာတဲ့အထိေစာင့္ၾကသူလည္း ရွိရဲ႕။

တေလာကဆိုရင္ ျပည္နယ္ေတြအမ်ားစုေပါင္းထားတဲ့ Power Ball ဆိုတဲ့ႏွစ္က်ပ္တန္ထီက ေပါက္သူမရွိနဲ႔ၾကာသြားလို႔ ဆုေငြေတြတိုးရင္ ေဒၚလာသန္းတစ္ေထာင္ထိ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ေပါက္သူက သံုးေယာက္မို႔ မွ်ယူလိုက္ၾကတယ္။

ထီဆုေငြေပးနည္းကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးပါ။ ဆုႀကီးေပါက္လို႔ ေငြသားခ်က္ျခင္းထုတ္ရင္ေတာ့ ေပါက္သမွ်ရဲ႕ ၆၀ရာႏႈန္းကိုပဲ ေပးသဗ်။ ဆုေငြအျပည့္ရဖို႔ကေတာ့ ၂၆ႏွစ္ အလီလီခြဲယူတဲ့။ ပထမပိုင္းႏွစ္ေတြမွာ နည္းနည္းေပးၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွ မ်ားမ်ားရမဲ့ ၂၆ႏွစ္စီမံကိန္းကို သိပ္မေရြးၾကပါဘူး။ ဘယ္ေလာက္ရရ ေငြသားပဲထုတ္ၾကေလရဲ႕။

ဆုႀကီးထီလက္မွတ္ကို ေရာင္းေပးႏိုင္တဲ့ဆိုင္ကိုလည္း ဆုေငြရဲ႕ ၀.၅% ေလာက္ ဆုေၾကးေပးပါတယ္။ ဒီလိုဆိုင္မ်ိဳးကေတာ့ ဆုေၾကးလည္းရ၊ လူေတြကလည္း ကံေကာင္းတဲ့ဆိုင္မို႔ လာထိုးၾကလို႔ ေရာင္းအားတက္ေပါ့။ ေရာင္းရေငြရဲ႕ ရာခိုင္ႏႈန္းတခ်ိဳ႕ကို အခ်ိဳးၾက ရတဲ့ ထီေရာင္းရေငြကလည္း ထီေရာင္းေကာင္းၿပီဆို မနည္းလွပါ။

ထီဖြင့္ရက္ည ရွစ္နာရီနီးၿပီဆိုရင္ တီဗီခ်န္နယ္တစ္ခုက ဖြင့္ပြဲကိုျပတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလို ၫႊန္မႉးမိန္႔ခြန္း၊ ဝန္ထမ္းေတြစစ္ေဆး၊ လူေတြေရွ႕မွာ ကေလးေတြက ေဂၚလီလံုးေတြနွိုက္တာမ်ိဳးမဟုတ္။ ထီဖြင့္မဲ့သူက တစ္ေယာက္ထဲ။ သူ႔ေရွ႕မွာ ပင္ေပါင္ေဘာလံုးေလးေတြထည့္ထားတဲ့ခြက္ႏွစ္ခုရွိတယ္။ ပင္ေပါင္လံုးေလးေတြမွာ တစ္၊ႏွစ္၊သံုး၊ေလး စသည္ျဖင့္ ေရးထားၿပီး ပထမခြက္ထဲမွာ ထီအမ်ိဳးအစားအလိုက္ ေရွ႕နံပါတ္ငါးလံုးအတြက္ ပင္ေပါင္လံုးေတြရွိပါတယ္။

ပင္ေပါင္ေဘာလံုးေလးေတြက ေလနဲ႔မႈတ္ထားလို႔လည္ေနၾကတယ္။ ပထမခြက္ထဲက အေပါက္ဖြင့္လိုက္ရင္ ပင္ေပါင္လံုးေလးေတြ ငါးလံုးက်လာတယ္။ ဒုတိယခြက္ရဲ႕အေပါက္ဖြင့္ရင္ ပင္ေပါင္လံုးတစ္လံုးက်လာတယ္။ ဒီဒုတိယခြက္ထဲက ပင္ေပါင္လံုးကို မယ္ဂါ(mega) လို႔ေခၚတယ္။မယ္ဂါနံပါတ္က အဓိက။ ဒီနံပါတ္တစ္ခုထဲတူရင္ေတာင္ တစ္က်ပ္ရမယ္။ မယ္ဂါနံပါတ္မတူရင္ေတာ့ ေရွ႕နံပါတ္သံုးလံုးတူမွ ကိုးက်ပ္တစ္ဆယ္ေလာက္ရပါတယ္။

မယ္ဂါနံပါတ္တစ္လံုးတူရင္ တစ္က်ပ္။ မယ္ဂါနံပါတ္နဲ႔ ေရွ႕တစ္လံုးတူရင္ႏွစ္က်ပ္။မယ္ဂါနဲ႔ေရွ႕ႏွစ္လံုးတူရင္ ကိုးက်ပ္။ ေရွ႕သံုးလံုးတူရင္ တစ္ဆယ္ စသည္နဲ႔ ဆုေငြေပးတယ္။ နံပါတ္အားလံုးတူသူက ဆုႀကီးပိုင္ရွင္။ နံပါတ္တူေနသူမ်ားရင္ ခြဲယူၾက။ ဘယ္သူမွမေပါက္ရင္ ဆုေငြကေနာက္အပတ္ထဲထည့္ေပါင္း။

ဒီလိုထီမ်ိဳးေတြအျပင္ ေန႔တိုင္းထြက္တဲ့ ထီမ်ိဳးစံု၊ ေငြမွင္ျခစ္ရတဲ့ ထီကပ္ျပားေတြကိုကစားဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ ၁၈ႏွစ္ျပည့္ဖို႔လိုပါမယ္။ ' တာဝန္ယူမႈနဲ႔ကစားပါ' လို႔ ထီ ေၾကာ္ျငာမွာ ထည့္ေပးေလ့ရွိၿပီး အေမရိကန္ရဲ႕ ဆင္းရဲသူေတြက ဝင္ေငြရဲ႕ ၉% ကို ထီထိုးဖို႔အတြက္ ျပန္သံုးတယ္လို႔ စစ္တန္းဖတ္ဖူးပါရဲ႕။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ထီနဲ႔ပတ္သက္တဲ့စစ္တန္း ေကာက္ထားတာမရွိေသးလို႔ အခ်က္အလက္ေတြ မသိရ။

ဘာပဲေျပေျပာ ထီဆိုတာလည္း ေလာင္းကစားတမ်ိဳးပါပဲ။ ျပည္သူေတြက ထီကိုအ႐ူးအမူးျဖစ္ေနၾကၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒီတိုင္းျပည္ရဲ႕စီးပြားေရးဟာ အလြန္နိမ့္ၾကေနၿပီဆိုၿပီး ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါတယ္။ အစိုးရကိုယ္တိုင္ဦးစီးတဲ့ ေလာင္းကစားလုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္တာမို႔ တရားဝင္ေလာင္းကစား။ ႏွစ္လံုး၊ သံုးလံုး၊ ေဘာလံုး စတဲ့ ေလာင္းကစားေတြကလည္း တရားဝင္သဖြယ္မို႔ အလြယ္ရႏိုင္တဲ့အေျခအေန။ ဒီေလာင္းကစားေတြကို အေပ်ာ္ထိုးရာကေန ဘဝပ်က္ေအာင္ထိုးတဲ့အဆင့္ထိ မေရာက္ၾကပါေစႏွင့္လို႔ ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္။

ျမန္မာျပည္က မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းမ်ားလည္း ထီဝါသနာပါလို႔ျဖစ္ေစ၊ ကံစမ္းခ်င္လို႔ျဖစ္ေစ ထီထိုးထားၾကရင္ေတာ့ သိန္းတစ္ေသာင္းဆုႀကီးေတြနဲ႔ တိုးၾကပါေစလို႔ ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္။

က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။

ကၽြန္ေတာ္ေမာင္လူေပပါ။

ခ်စ္ျခင္းအားျဖင့္

ေမာင္လူေပ