ဝက္ဒုကၡ (ဝက္တုတ္ေကြးအေၾကာင္း)
ၾကက္ဒုကၡ ေရးျပီးတာမၾကာေသး။ အခုတေလာ ျမန္မာ့ေဖ့ဘုတ္သတင္းေတြမွာေတာ့ H1N1 Pandemic level ဆိုပဲ။ အြန္လိုင္းမွာ ဖြတဲ့သူကဖြ။ မသိသူေတြကလည္း ယံုေပါ့။ တိုင္းသူျပည္သားေတြကို အသိပညာေပးတာမဟုတ္ပဲ ေၾကာက္လန္႔ေအာင္ ေရးသားမႈမ်ိဳးကိုေတာ့ ရံႈ ့ခ်ပါတယ္။
အစိုးရကို အျပစ္ပံုခ်သူကခ်လို႔။ ဒီေလာက္ဆိုးေနတာေတာင္ မ်က္ကြယ္ျပဳထားတယ္။ ဖုံးဖိထားတယ္နဲ႔ ကဲ့ရဲ႕သူကကဲ့ရဲ႕ၾကလို႔။ သတင္းမွားေတြကို ရွယ္တဲ့သူက ရွယ္။ Pandemic level ဆိုတာက ကူးစက္ေရာဂါတစ္ခုခုဟာ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရနဲ႔တကမ႓ာလံုးကို ကူးစက္ပ်႕ံပြားသြားႏိုင္တဲ့အေျခအေနမ်ိဳးကို ဆိုလိုပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ ဆရာဝန္မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သိသမွ်ေလးကို ေျပာခြင့္ျပဳပါ။ ကမ႓ာေပၚမွာ တုတ္ေကြးေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ဗိုင္းရပ္ပိုး ( Virus) ေတြက ကူးစက္တဲ့ေရာဂါေတြေပါ့။ ျဖစ္လာရင္ ေယဘူယ်အားျဖင့္ Anti virus ေဆးေတြေပးေလ့ရွိတယ္။ ေဆးပတ္လည္ေအာင္ ေသာက္ၾကရတယ္။ flu season ေရာက္ရင္ anti flu ထိုးေဆးေတြလည္း ႏွစ္တိုင္း ထိုးၾကတယ္။ ႏွာေခါင္းကရႉတာလည္းရွိတယ္။ ဒီ flu shot လို႔ေခၚတဲ့ တုတ္ေကြးကာကြယ္ထိုးေဆးေတြဟာ ႏွစ္စဥ္ flu season ေရာက္တိုင္း ထိုးၾကရတာျဖစ္ေပမဲ့ ေဆးတစ္မ်ိဳးဟာ flu တုတ္ေကြးေရာဂါ အားလံုးကို မကာကြယ္ႏိုင္ပါ။ တခ်ိဳ႕ေဆးက ၇၅% တခ်ိဳ႕ေဆးက ၆၀% တခ်ိဳ႕ေဆးက ဒီေရာဂါတစ္ခုတည္း စသည္နဲ႔ ကာကြယ္ႏိုင္မႈေတြမတူၾက။
ဒါေၾကာင့္ flu shot လုပ္ထားေပမဲ့လည္း တုတ္ေကြးမိရင္မိတတ္ပါတယ္။ ထိုးေဆးက မကာကြယ္တဲ့ တုတ္ေကြးမိတာ ဆိုပါေတာ့။ ကိုယ္ခံစြမ္းအားရဲ႕ ခုခံမႈနဲ႔ ေဆးတန္ခိုးေတြေၾကာင့္ သံုးေလးရက္ဆိုရင္ ျပန္ေကာင္းၾကတာမ်ားပါတယ္။ အသက္ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြ၊ အသက္ ၆၅ႏွစ္အထက္လူႀကီးေတြ၊ အခံမူလေရာဂါတစ္ခုခု ရွိေနသူေတြ အတြက္သာ စိုးရိမ္ရပါတယ္။
H1N1 ဆိုတာ Swine flu လို႔ေခၚတဲ့ တုတ္ေကြးတစ္မ်ိဳးပါ။ ဝက္တုတ္ေကြးလို႔လည္း ေခၚၾကတယ္။ ဝက္ေတြဆီမွာ ျဖစ္တဲ့ေရာဂါပိုးက လူေတြကို ကူးစက္ခဲ့တာလို႔ဆိုတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ၾကက္တုတ္ေကြးနဲ႔ မွားေနၾကတုန္းပါ။ ၾကက္တုတ္ေကြးကို H5N1. Avian influenza (flu) လို႔ေခၚတယ္။ ေခြးတုတ္ေကြး၊ ျမင္းတုတ္ေကြး စသည္ျဖင့္လည္း ရွိပါေသးသတဲ့။
H1N1 swine flu ဝက္တုတ္ေကြးေရာဂါဟာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ မကၠဆီကိုက စလိုက္တာ တကမ႓ာလံုး လန္႔ရတဲ့အထိ Pandemic level ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္။ စုစုေပါင္း လူဦးေရ တစ္ေသာင္းရွစ္ေထာင္ေက်ာ္ အသက္ဆံုးခဲ့ရဖူးတယ္။ (တခ်ိဳ႕ကလည္း သိန္းခ်ီေသတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။) ဒီလို အေျခအေနေရာက္သြားတဲ့ေနရာေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ ေက်ာင္းပိတ္၊ ရံုးပိတ္၊ ေစ်းပိတ္၊ ခရီးသြားခြင့္ပိတ္နဲ႔ isolated လုပ္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ၾကရပါတယ္။ အမ်ားဆံုးျဖစ္ပြားရာေဒသေတြက အာဖရိကနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွတို႔ပါ။
အခုျမန္မာျပည္မွာျဖစ္ေနတာက အေရးေပၚအေျခအေနမဟုတ္ေသးတဲ့ ေရာဂါပ်႕ံႏွ႕ံကာစ အေျခအေနမို႔ H1N1 swine flu Outbreak လို႔ေခၚမွ မွန္ပါတယ္။စုစုေပါင္း ေျခာက္ဦးေသဆံုးသြားၿပီ။ ေရာဂါပိုးေတြ႕ထားသူ သံုးဆယ္ေက်ာ္ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းေတြထုတ္ျပန္ေပးတယ္။ ပညာေပးေရးေတြလုပ္ေနတယ္။ ျပည္သူေတြကလည္း ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေနၾကတယ္။ WHO ကိုေတာင္ အကူအညီေတာင္းထားတယ္။ ေရာဂါကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ အသည္းအသန္ႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ ဒီလိုေၾကာင့္လည္း WHO ရဲ႕ ဌာေနကိုယ္စားလည္ က " I am generally impressed." လို႔ ၿခီးမြန္းခဲ့တာ ျဖစ္မယ္။
H1N1 ဝက္တုတ္ေကြးေရာဂါကလည္း ဝက္သားစားလို႔ကူးစက္တာမဟုတ္ပါ။ ေလထဲကေနၿပီး အသက္ရႉလမ္းေၾကာင္းကတဆင့္ ကူးစက္မႈကအမ်ားဆံုး၊ မသန္႔ရွင္းတဲ့ လက္ေတြတဆင့္ ကူးစက္မႈက ဒုတိယ ပါတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ အျပင္ထြက္ရင္ ခြဲစိတ္ခန္းသံုး ႏွာေခါင္းစီး ( surgery mask ) နဲ႔သြားပါလို႔ဆိုတယ္။ ေစ်းႀကီးတဲ့ ႏွွာေခါင္းစည္းေတြနဲ႔ ခြဲစိတ္ခန္းသံုးႏွာေခါင္းစီးဟာ ေရာဂါကာကြယ္ေရးမွာ သိမ္မကြာဘူးလို႔ဆိုတယ္။ ဒုတိယကေတာ့ လက္ကိုစင္ၾကယ္ေအာင္ေဆးဖို႔ပါပဲ။
လက္ေဆးတဲ့နည္းကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေသးရဲ႕။ ေရေဆး၊ ဆပ္ျပာတိုက္၊ ေရျပန္ေဆး စုစုေပါင္း စကၠန္႔ႏွစ္ဆယ္ၾကာရမယ္တဲ့။ Happy birthday သီခ်င္းကို စိတ္ထဲမွာဆိုၾကည့္လို႔ အစအဆံုးၿပီးရင္ စကၠန္႔ႏွစ္ဆယ္ပဲလို႔လည္း အခ်ိန္ေရတြက္ပံုကို ၫႊန္းၾကတယ္။
ၾကက္တုတ္ေကြးကသာ ၾကက္သားကို မက်က္တက်က္ ခ်က္စားရာက ကူးတတ္တာပါ။ လံုးဝႏူးသြားေအာင္ မီးျပင္းျပင္းနဲ႔ ခ်က္စားလို႔ရပါတယ္။ H5N1 ၾကက္ငွက္တုတ္ေကြးမျဖစ္လာေအာင္ တုတ္ေကြးျဖစ္တဲ့ ၾကက္ျခံေတြပိတ္၊ ၾကက္ေတြအကုန္ရွင္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနၾကတယ္လို႔လည္း သိရတယ္။
ကမ႓ာရြာႀကီးမွာ ေရေျမေတြက်ဥ္းသြားပါၿပီ။ တကယ္လို႔သာ အေရးေပၚအေျခအေနျဖစ္တဲ့ pandemic level ေရာက္ေနရင္ ဘယ္ႏိုင္ငံကမွ ၾကည့္မေနပါဘူး။ ခ်က္ျခင္းဝင္ေရာက္ကူညီၾကမွာပါ။ ျမန္မာကေန ကမ႓ာကိုကူးစက္မဲ့ေဘးဆိုးႀကီးတစ္ခု ျဖစ္လာတဲ့အထိ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကမွာမဟုတ္။
က်န္းမာေရးဌာနက တာဝန္ရွိသူဆရာဝန္ေတြက ပညာေပးေဆာင္းပါးေတြေရးၿပီး အသိပညာေပးေနတာေတြ႕ရလို႔ဝမ္းသာရသလို လူမႈေရးစိတ္ဓါတ္ရွိတဲ့သူေတြ အသင္းအဖြဲ႕ေတြက ႏွာေခါင္းစီးေတြအခမဲ့ ေဝငွေနၾကတာေတြ အြန္လိုင္းမွာ ဖတ္ရ ျမင္ရလို႔ ႏိုင္ငံေရွ႕ေရးအတြက္ အလြန္အားတက္မိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ုျမန္မာႏိုင္ငံက ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံတစ္ခုပါ။ ေငြေၾကးဆင္းရဲေပမဲ့ ေစတနာေတြမဆင္းရဲၾကဘူး။ ႐ိုင္းပင္းကူညီၾကဖို႔ မဆင္းရဲၾကဘူး။ ေမတၱာ ေစတနာေတြခ်မ္းသာၾကပါတယ္။ လူမ်ိဳးမေရြး၊ ဘာသာမေရြး ျမန္မာျပည္မွာေမြးရင္ ျမန္မာေတြခ်ည္းပါပဲ။
မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းမ်ားအပါအဝင္ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားအေပါင္း ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ေဘးရန္အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ကင္းေဝႏိုင္ၾကပါေစ။
ခ်စ္ျခင္းအားျဖင့္
ေမာင္လူေပ
No comments:
Post a Comment